Câu hỏi: Tôi đang sinh sống và sử dụng ổn định căn nhà trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Ngay bên cạnh nhà tôi là một bãi đất trống đang được thi công xây dựng nhà ở. Sau khi họ thi công đào móng để xây dựng thì vách tường nhà tôi bị nứt và căn nhà bị nghiêng về phía bãi đất trống đấy trông rõ. Hiện tại gia đình tôi rất hoang mang, cuộc sống bị đảo lộn và đã di dời khỏi căn nhà vì lo ngại nhà sẽ sập. Luật sư cho tôi hỏi liệu tôi có được bồi thường thiệt hại trong việc căn nhà bị nghiêng, vách tường bị nứt và có nguy cơ cao sẽ sập không? Và ai sẽ là người có trách nhiệm bồi thường?
Trả lời:
Với câu hỏi của anh/chị, Nhat Binh Law xin được giải đáp như sau:
Thứ nhất, về chủ thể có trách nhiệm bồi thường
Căn cứ quy định tại Điều 605 Bộ luật Dân sự năm 2015:
“Điều 605. Bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra
Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý, sử dụng nhà cửa, công trình xây dựng khác phải bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác đó gây thiệt hại cho người khác.
Khi người thi công có lỗi trong việc để nhà cửa, công trình xây dựng khác gây thiệt hại thì phải liên đới bồi thường.”
Theo đó, chủ thể phải bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra bao gồm:
Chủ sở hữu nhà cửa, công trình xây dựng khác
Người chiếm hữu nhà cửa, công trình xây dựng khác
Người được giao quản lý, sử dụng nhà cửa, công trình xây dựng khác
Thứ hai, về điều kiện phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại
Theo quy định tại Điều 584 Bộ luật Dân sự năm 2015, việc bồi thường thiệt hại phải đảm bảo đầy đủ 04 yếu tố sau:
Đã có thiệt hại xảy ra. Thiệt hại bao gồm thiệt hại về vật chất và thiệt hại do tổn thất về tinh thần;
Hành vi gây thiệt hại là hành vi trái pháp luật. Cụ thể trong trường hợp này là thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra và có lỗi của người chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý, trông coi nhà cửa, công trình xây dựng khác;
Có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và hành vi trái pháp luật;
Có lỗi của người gây ra thiệt hại.
Thứ ba, về nguyên tắc bồi thường thiệt hại
Căn cứ vào Điều 585 Bộ luật Dân sự năm 2015, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại sẽ tuân theo những nguyên tắc sau đây:
Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.
Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.
Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.
Bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm không được bồi thường nếu thiệt hại xảy ra do không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại cho chính mình.
Qua những phân tích trên và căn cứ vào những thông tin mà anh/chị cung cấp có thể thấy trường hợp của anh/chị đã đáp ứng đầy đủ bốn yếu tố để phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 584 Bộ luật Dân sự năm 2015, cụ thể:
Đã có thiệt hại xảy ra, thiệt hại bao gồm thiệt hại về vật chất là căn nhà đã bị nứt vách tường, bị nghiêng có nguy cơ sập đổ cao và thiệt hại về tổn thất tinh thần là vụ việc đã khiến cuộc sống gia đình anh/chị bị đảo lộn và rất hoang mang, lo sợ.
Hành vi thi công công trình xây dựng không đảm bảo an toàn và để công trình xây dựng gây ra thiệt hại là hành vi trái pháp luật.
Có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và hành vi trái pháp luật, cụ thể là ngôi nhà của anh chị đã bị nứt vách tường, bị nghiêng có nguy cơ sập đổ cao là do hành vi thi công công trình xây dựng không đảm bảo an toàn.
Đã có lỗi của đơn vị thi công công trình khi đã không có biện pháp an toàn cho các công trình xung quanh khu vực thi công và gây ra thiệt hại.
Như vậy, trong trường hợp này thì chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý, sử dụng công trình xây dựng đang thi công sẽ phải bồi thường cho anh/chị theo quy định tại Điều 605 Bộ luật Dân sự năm 2015. Ngoài ra, đơn vị thi công cũng đã có lỗi trong quá trình thi công nên cũng phải liên đới chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho gia đình anh/chị theo quy định tại Điều 587 Bộ luật Dân sự năm 2015: “Trường hợp nhiều người cùng gây thiệt hại thì những người đó phải liên đới bồi thường cho người bị thiệt hại. Trách nhiệm bồi thường của từng người cùng gây thiệt hại được xác định tương ứng với mức độ lỗi của mỗi người; nếu không xác định được mức độ lỗi thì họ phải bồi thường thiệt hại theo phần bằng nhau.”
Trên đây là phần giải đáp của Văn phòng Luật sư Nhật Bình, nếu có bất kỳ thắc mắc nào xin vui lòng liên hệ chúng tôi.
VĂN PHÒNG LUẬT SƯ NHẬT BÌNH
Nhat Binh Law - NBL
Add : 125K đường số 14, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP.HCM
Tel : +84-28-6658.8181, Hotline: 0907 299 951 (Mr. Ls Huỳnh Trung Hiếu)
Email: nhatbinhlaw@luatsurienghcm.com
Website: luatsurienghcm.com, luatsunhatbinh.com