Người có tài sản nên lập di chúc hay tặng cho tài sản?

Kính chào Văn phòng Luật sư Nhật Bình, tôi năm nay đã 65 tuổi hiện tại có tôi 5 người con, tôi muốn chia tài sản hiện có cho tất cả các con vì nay đã tuổi cao sức yếu, sức khoẻ không còn được đảm bảo, nhằm để tránh sau khi tôi chết thì các con tôi lại tranh giành phần tài sản gây mất đoàn kết tình cảm anh em. Tôi đang phân vân giữa việc chọn lập di chúc và tặng cho tài sản cho các con? Việc tôi sẽ lập di chúc hay tặng cho tài sản trong trường hợp này khác như thế nào?

Cảm ơn ông đã tin tưởng và gửi câu hỏi về cho chúng tôi, với câu hỏi của ông, Văn phòng Luật sư Nhật Bình xin trả lời như sau:

Để đưa ra được sự lựa chọn nên lập di chúc hay tặng cho tài sản thì trước hết cần phải hiểu bản chất của di chúc và hợp đồng tặng cho tài sản.

1. Về di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển quyền tài sản của mình cho người khác sau khi chết (Đều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015 (BLDS)).

- Người để lại di sản phải là người thành niên, minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép và người thừa kế là cá nhân phải còn sống vào thời điểm mở thừa kế. Đồng thời, khi người nhận di sản phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác (Điều 615 BLDS).

- Di chúc có thể được lập dưới 02 hình thức như sau: (Điều 627 BLDS)

(1) Di chúc miệng trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản.

(2) Di chúc bằng văn bản dưới các dạng như:

+ Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng: Người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc.

+ Di chúc bằng văn bản có người làm chứng: Trường hợp người lập di chúc không tự mình viết bản di chúc thì có thể tự mình đánh máy hoặc nhờ người khác viết hoặc đánh máy bản di chúc, nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.

+ Di chúc bằng văn bản được lập tại văn phòng công chứng hoặc chứng thực tại Ủy ban nhân dân cấp xã.

- Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

2. Về tặng cho tài sản

Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên. Theo đó, bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho, mà không yêu cầu đền bù và việc tặng cho chỉ được xác lập khi bên được tặng cho đồng ý nhận (Điều 457 BLDS). Phạm vi tặng cho chỉ được giới hạn trong phần tài sản hiện có, chứ không bao gồm tài sản hình thành trong tương lai.

- Người tặng cho có thể yêu cầu người được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho, nhưng không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

   Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản, thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho, mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

- Hợp đồng tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký (nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của pháp luật) (khoản 1 Điều 459 BLDS).

- Hiệu lực của hợp đồng tặng cho:

+ Đối với tài sản được tặng cho là động sản thì hợp đồng tặng cho động sản có hiệu lực kể từ thời điểm bên được tặng cho nhận tài sản, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Đối với động sản mà luật có quy định đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký.

+ Đối với tài sản được tặng cho là bất động sản thì văn bản tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản.

   Trong trường hợp của ông, việc lập di chúc và tặng cho tài sản đều là hình thức chuyển giao tài sản đối của ông sang các con. Tuy nhiên nếu chọn lập di chúc thì di chúc chỉ phát sinh hiệu lực kể từ thời điểm mở thừa kế, tức là thời điểm người có tài sản chết, còn trường hợp tặng cho tài sản thì hợp đồng tặng cho phát sinh hiệu lực kể từ thời điểm tặng cho tài sản, khi hợp đồng tặng cho được pháp luật công nhận (nếu tài sản là bất động sản thì kể từ thời điểm người được tặng cho đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền).

   Như vậy, tuỳ vào mục đích, khả năng điều kiện sức khoẻ của ông và tình hình thực tế, cùng với căn cứ theo các phân tích trên để ông có thể đưa ra quyết định lựa chọn hình thức lập di chúc hoặc tặng cho tài sản để phù hợp với ý chí, mong muốn của ông.

   Trên đây là phần giải đáp của Văn phòng Luật sư Nhật Bình, nếu có bất kỳ thắc mắc nào xin vui lòng liên hệ chúng tôi.

VĂN PHÒNG LUẬT SƯ NHẬT BÌNH

Nhat Binh Law - NBL
Add     :  125K đường số 14, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP.HCM
Tel      :  +84-28-6658.8181, Hotline: 0907 299 951 (Mr. Ls Huỳnh Trung Hiếu)
Email  :  nhatbinhlaw@luatsurienghcm.com

Website: luatsurienghcm.com, luatsunhatbinh.com